Levensverhaal
Da Costalaan 30

hier woonden

Friedrich Nothmann, geboren 18-10-1887 Gleiwitz - vermoord 18-10-1944 Auschwitz

Gertrud Nothmann-Bernhard, geboren 23-02-1897 Berlin-Wannsee - vermoord 18 okt 1944 Auschwitz

Georg Albrecht Leonhart Nothmann, geboren 30-01-1932 Berlin-Wannsee - vermoord 18-10-1944 Auschwitz

Karl Andreas Nothmann, geboren 11-11-1926 Berlin-Wannsee - vermoord 18-10-1944 Auschwitz

Friedrich Nothmann werd geboren in 1887 in Gleiwitz, het huidige Glewiche in het noord-westen van Polen. Hij studeerde rechten, werd in 1914 “Preußischer Gerichtsassessor” en was gedurende de Eerste Wereldoorlog onder de wapenen geroepen. In 1916 trouwde hij met Charlotte Antonie Schneider met wie hij in 1920 dochter Hildegard Beate kreeg. In 1921 bekleedde hij de functie van “Landgerichtsrat”.  Zijn vrouw stierf in 1923, waarna hij in 1926 hertrouwde met Gertrud Bernhard, geboren in 1897 te Berlijn. In 1926 werd zoon Karl Andreas geboren en in 1932 Georg Albrecht Leonhard.

Het gezin woonde in Berlijn. Sinds 1929 was Friedrich  “Kammergerichtsrat” . Het Kammergericht is vergelijkbaar met onze Hoge Raad. In 1933 werd hem een beroepsverbod opgelegd en na de Kristallnacht in november 1938 heeft hij enige weken vastgezeten in Buchenwald. Hierna is het gezin begin 1939 uitgeweken naar Den Haag.

Al in september 1938 heeft Kees Boeke een verblijfsvergunning voor Karl Nothmann aangevraagd. Karl, roepnaam Karli,  was leerling op de Werkplaats en woonde intern bij de familie von der Dunk op de Van der Helstlaan 27 te Bilthoven. Hij raakte bevriend met zijn klasgenoot Herman von der Dunk, die na de oorlog bekendheid kreeg als historicus en over hem heeft geschreven in zijn boek “ Terugblik bij Strijklicht”.

Na de Duitse inval in 1940 werden de in Den Haag woonachtige Duitse Joden gedwongen daar weg te gaan en het gezin is toen verhuisd naar Bilthoven en hebben zij hun intrek genomen in het huis aan de Da Costalaan 30. In 1942 werden alle Biltse Joden gedwongen te verhuizen naar Amsterdam en zo is het ook gegaan met het gezin Nothmann. Zij verhuisden naar Amsteldijk 138 hs in Amsterdam.  Zij hadden ook in die periode nog regelmatig contact met Kees Boeke en in het bijzonder ook met zijn dochter Candia die over hen schreef in haar dagboeken. In april 1943 zijn zij vanuit Amsterdam eerst naar Vught en daarna naar Westerbork overgebracht. Daar hebben zij meer dan een jaar verbleven. Op 4 september 1944 werd het gezin met de op één na laatste trein uit Westerbork gedeporteerd naar Theresienstadt. Tenslotte vond op 16 oktober 1944 de laatste gang plaats naar Auschwitz, alwaar vader Friedrich, moeder Gertrud, zoon Karl en Georg op 18 oktober zijn vermoord, respectievelijk 57, 47, 17 en 12 jaar oud.

We hebben geen contact kunnen leggen met nabestaanden maar wel op de website Yad Vashem gezien dat er in 2012 nabestaanden in Israël woonden. Een brief naar het adres in Tel Aviv dat op Yad Vashem stond vermeld, is echter onbeantwoord gebleven.

Voor Friedrich Nothmann zijn in Berlijn twee struikelstenen gelegd:

In 2010 : Elssholzstrasse 30-33, Tempelhof-Schöneberg ( op dit adres met nog acht anderen- hier is het Kammergericht gevestigd ) en in 2013: Hugo Vogelstrasse 10 Steglitz-Zehlendorf-Wannsee. Maar alleen voor hem , niet voor zijn vrouw en kinderen.

ET

Struikelstenen, geplaatst op 26 november 2021